Elzevira

Io sono l´amore film di Luca Guadagnino. I primi minuti del film quando scorrono ancora i titoli sono magici, MIlano innevata e la musica di Adams che le fa da cornice. Mi riportano al paesaggio dell'infanzia alla Milano spesso visitata d'inverno. Le immagini mi ricordano anche quell'odore acre dei gaz di scarico delle automobili che sotto alla pesante coltre di nuvole non hanno scampo e si ripiegano sulla cittá incantata. Una cittá sottomessa al ritmo incalzante delle Chairman Dances di Adams. Zoals in deze openingsbeelden voelde Milaan als het 's nachts had gesneeuwd. Alsof de tijd even stil zou staan.

"L'acqua è infra li quattro elementi il secondo men grave, e di seconda volubilità, questa non ha mai quiete, insinonchè si congiunge al suo marittimo elemento, dove, non essendo olestata da venti, si stabilisce, e riposa con la sua superficie equidistante dal centro del Mondo. Lei collega e aumenta i corpi ad accrescimento. Piglia ogni odore, colore e sapore e da sé non ha niente. Penetra tuti i porosi corpi. (Leonardo Da Vinci)"

da: NON HA MAI QUIETE Leonardo e l'acqua, romanzo di Valentina Fortichiari, sedizioni 2015

De laaste zin van 'Rivieren keren nooit terug' van Joke Hermsen (AP 2018) is: 'Ze kan zwemmen.' Het eerste deel van het boek heet Het afscheid en verhaal 1 begint met 'Hoewel we pas net aan de klim zijn begonnen, heeft de duisternis ons al ingehaald. ... We trekken ons omhoof aan de wortels die dwars over het pad lopen, glijden uit over de gladde, door de rivier geslepen stenen.' Hieronder kun je de eerste en de laatste twee bladzijden van Hermsens boek lezen. 

"Ze had een duik in de tijd durven nemen en daar de stenen van haar verleden opgedoken. Ze had gewoon wat kiezels van de rivierbodem geraapt en deze vervolgens in een paar zinnen over het water gezeild. Alle verdriet kan gedeeld worden indien opgenomen in een verhaal, zei een vrouwelijke stem die uit de rivier opsteeg, en ja, ze had gelijk: taal, beelden, muziek,, dat alles is ook familie.
Ella keek naar het steeds kouder wordende en koude, snelstromende water rond haar benen en even vreesde ze dat ze alsnog meegesleurd zou worden, een onwereldse diepte tegemoet, maar dat gebeurde niet. Ze hoorde nog een stem, het was de stem van haar vader en hij zei: 'gewoon blijven drijven', en dus duwde het verdriet dat zo plotseling in haar opgewelde haar niet kopje-onder, maar sloot het een verbond met de vreugde die ze op dat moment, staand in de rivier van haar jeugd, ook voelde. Water op water, tijd op tijd, en de wind, die haar vader tevoorschijn tovert.
Hij staat tegenover haar in de rivier en zegt 'rustig, niet zo snel' en daarna: 'blijven drijven, gewoon blijven drijven'. Zijn zwarte haren zijn nat van het water. Zijn blote borst is bruingebrand, hij lacht om haar wilde gespartel en maant haar keer op keer tot kalmte. Ze houdt haar blik strak op haar vader gericht, als ze die laatste paar meters naar hem moet overbruggen, ze verliest hem geen moment uit het oog. Ze maait met haar armen door het water en kijkt naar zijn gezicht, houdt zijn blik voortdurend vast in de hare, opdat ze niet opnieuw naar beneden zakt. Dan kijkt haar vader even naar de andere zwemmers en slaat bij haar de twijfel toe, zakt ze onder water, hapt ze naar adem en drinkt een volle teug van de rivier op.
Het zonlicht spat uit haar vaders ogen, als ze proestend weer boven komt drijven. Hij kijkt haar aan, met die strenge én lachende blik, en ze merkt hoe die blik haar omhoogtrekt, tot aan het bovenste randje van het water, waar ze rustig verder glijdt, terwijl de zwaarte van haar af valt. Ze hoeft niet zo heel veel te doen, ze moet vooral iets niet doen, geen angst hebben en niet in paniek raken. En verder alleen wat trage bewegingen met haar armen en benen maken.
Tussen Ella en haar vader ligt een oceaan én een waterdruppel, een berg en een kiezelsteentje. Die afstand moet ze kunnen overbruggen. Vastbesloten, maar ook heel rustig zwemt ze naar hem toe, slag voor slag. Hij strekt zijn handen al naar haar uit, het is nog maar een heel klein stukje. Als ze eindelijk zijn vingertoppen aanraakt, trekt haar vader haar lachend naar zich toe en tilt haar met een zwaai uit het water.
Ze kan zwemmen.
(laatste zin van het boek: pagina 261, 262) "

Rivieren keren nooit terug van Joke J. Hermsen, AP 2018 (eerste druk)

OverzichtOuder